Meer werkplezier met gedeeld leiderschap
Welke kansen zie jij voor jezelf?
Ben je op zoek naar meer plezier én uitdaging in je werk? Misschien kun je een taak overnemen van je leidinggevende. Iets wat goed bij je past. Gedeeld leiderschap noemen we dat. Maar hoe werkt het? En waar moet je op letten? We vragen het aan onderzoeker Henrico van Roekel.
‘We hebben allemaal graag grip op ons werk’
‘Vrijwel iedereen vindt het prettig inbreng te hebben op de werkvloer’, zegt Henrico. ‘We hebben graag grip op ons werk.’ Henrico werkt als onderzoeker en docent aan de Universiteit Utrecht. Samen met IZZ onderzocht hij op welke manieren je het welzijn van zorgmedewerkers kunt vergroten. Gedeeld leiderschap is er een van.
‘Het houdt in dat je als medewerker leiderschapstaken overneemt, die traditioneel gezien bij een leidinggevende of manager horen. Bijvoorbeeld een nieuwe collega begeleiden. Gedeeld leiderschap heeft een aantal voordelen. Zo zijn er in teams minder conflicten, dan bij organisaties waarin de leidinggevende alles bepaalt. Ook is er meer onderling vertrouwen.’
Op zoek naar je sterke kanten
Voor zijn promotieonderzoek voerde Henrico verschillende experimenten en deelonderzoeken uit. Dat deed hij bij ziekenhuizen en instellingen voor verpleeg- en thuiszorg, gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg. Hij legde onder andere aan 7.000 zorgmedewerkers een enquête voor, met vragen over hun dagelijks werk. Daar waren ook vragen bij over het overnemen van leidinggevende taken.
‘Uit de antwoorden blijkt dat veel zorgmedewerkers graag een positieve bijdrage leveren aan onderlinge relaties. Dat kan, door mee te denken en te beslissen over vernieuwingen in het werk. Of door aan de slag te gaan als vertrouwenspersoon of bemiddelaar binnen je organisatie.’ De werkgever moet daar dan wel voor openstaan. IZZ ontwikkelde op basis van de onderzoeken een programma over leiderschap (zie kader). Handig voor leidinggevenden die hun team meer invloed willen geven.
Hoe kun je als zorgprofessional passende taken naar je toetrekken? ‘Bedenk eerst goed wat jouw sterke kanten zijn en welke kansen je voor jezelf ziet. Of welke veranderingen je wilt doorvoeren op de werkvloer. Maak het concreet. Stel dat jij duurzaamheid belangrijk vindt, dan kun je een idee aandragen en dat in je werk uitproberen. Er zijn al verschillende zorginstellingen waar medewerkers herbruikbare alternatieven hebben ontwikkeld voor wegwerpmateriaal.’
Henrico tipt om je wensen op een natuurlijk moment bij je leidinggevende onder de aandacht te brengen. ‘Bijvoorbeeld tijdens een functioneringsgesprek, als je de vraag krijgt of je nog genoeg uitdaging ervaart. Maar je kunt het ook voorstellen als de leidinggevende aangeeft dat hij of zij erg druk is. Bijvoorbeeld wanneer zich een nieuwe uitdaging aandient, die jij wel ziet zitten. Dan sla je twee vliegen in één klap.’
Gewoon proberen
Om gedeeld leiderschap te laten slagen, moeten een aantal randvoorwaarden kloppen. ‘Het is belangrijk dat je er genoeg uren voor krijgt. En dat zo’n extra taak geen enorme energievreter wordt.’ Want het overnemen van taken van de leiding kan tegenvallen. ‘Zeg het in dat geval gewoon’, raadt Henrico aan. ‘Er kunnen altijd redenen zijn om ermee te stoppen. Dat is geen falen. Je hebt het gewoon geprobeerd.’
Werkt het delen van leiderschap wél, dan heeft iedereen daar baat bij, is de conclusie van Henrico. ‘En zeg nu zelf: jij doet toch ook graag dingen waar je goed in bent? Daardoor krijg je vanzelf meer plezier in je werk!’
