Altijd al oog voor eigen mensen
Zorgmedewerkers gebruiken zelf minder zorg, terwijl ze wel lichamelijke en psychische klachten hebben. En de verzuimcijfers zijn sinds de coronapandemie toegenomen. Maar niet bij GGZ Noord-Holland-Noord.
Appeltaart door de brievenbus
‘En toen kwam er een appeltaart door mijn brievenbus’, vertelt Paul Brussee, psychiatrisch verpleegkundige bij GGZ NHN, met een glimlach van oor tot oor. ‘Dat lijkt misschien iets onbenulligs, maar door zo’n traktatie voel je je weer gezien en gehoord. In crisistijden een gebaar dat extra veel indruk maakt en tekenend is voor de enorme betrokkenheid van ons management. Zij ondernamen verschillende acties om ons bij te staan en zorgden voor verbinding met elkaar in tijden van lockdowns. Denk aan GGZ Live, een heus tv-programma. Vanuit een echte tv-studio verzorgden collega’s en de Raad van Bestuur een uitzending die de andere medewerkers vanuit huis konden volgen. Met daarin leuke winacties en allerlei guilty pleasures van collega’s. Erg leuk. Of digitale huiskamergesprekken met de Raad van Bestuur, waar GGD-medewerkers ook een keer bij aansloten en ons de feitelijke informatie over corona en vaccins vertelden. Al deze acties samen hebben er denk ik voor gezorgd dat we het gered hebben. En er met z’n allen nog staan.’
‘Dat lijkt misschien iets onbenulligs, maar door zo’n traktatie voel je je weer gezien en gehoord.'
Paul Brussee, psychiatrisch verpleegkundige bij GGZ NHN
Visie op gezondheid, ook vóór corona
Al deze corona-initiatieven kwamen bij GGZ NHN niet uit de lucht vallen. ‘Alleen met gezonde medewerkers kun je goede zorg verlenen’, vertelt Coby Witte, re-integratiespecialist bij GGZ NHN. ‘Dat is altijd al onze visie geweest en dat trokken we in crisistijden dan ook door. Voor corona boden we ons personeel bijvoorbeeld al een versnelde route aan om intern gebruik te maken van psychische zorg. Uiteraard via een officiële verwijzing van de bedrijfsarts.’ Tijdens de drukkere perioden in coronatijd was het niet nodig om hier vaker dan normaal gebruik van te maken.
Wat kon wél
Coby: ‘ook zijn we, toen de crisis uitbrak, met onze medewerkers in gesprek gegaan over hun wensen en behoeftes om hun werk goed en gezond te blijven doen. Voor de een was dat een uur wandelen per dag, voor de ander was dat toch naar kantoor gaan. Binnen de kaders van de coronaregels van de overheid keken we altijd samen met hen naar wat wél kon en zorgden we voor maatwerk. Die aanpak werkte en dat zagen we goed terug in het aantal ziekmeldingen onder het personeel. Dat is, behalve in maart 2020, nooit toegenomen. We zagen op een gegeven moment zelfs een afname in de verzuimcijfers. Een positieve uitslag in coronatijd die écht positief is.’
‘Alleen met gezonde medewerkers kun je goede zorg verlenen’
Coby Witte, re-integratiespecialist bij GGZ NHN.
Grote saamhorigheid
Ook de veiligheid en de gezondheid van zorgmedewerkers zelf staat centraal bij GGZ NHN. Zoveel zelfs dat de Raad van Bestuur besloot een eigen test- en later vaccinatiestraat in te richten. Coby: ‘Zo kon ons personeel zich altijd vooraf laten testen bij coronagerelateerde klachten. Later begon het vaccineren en toen zagen we iets bijzonders gebeuren.’ Monique Witte-Frinks, verantwoordelijk voor de personeelsplanning van de vaccinatiestraat, vult aan: ‘Ik kreeg heel veel aanmeldingen van medewerkers die in hun eigen tijd wilden helpen in de vaccinatiestraat. Zodat we heel snel alle collega’s, cliënten en zelfs mensen van zorgorganisaties in de buurt konden vaccineren. Er meldden zich ook collega’s bij mij die andere collega’s voorrang wilden geven bij het vaccineren. Bijvoorbeeld omdat ze een zwakkere gezondheid hadden en daardoor veiliger hun diensten konden draaien. Dat gevoel van samen was er echt.’
Een van de zorgmedewerkers die zich aanmeldde als hulp in de vaccinatiestraat was Paul. ‘Ik voelde dat ik moest helpen. Dankzij Monique kon ik mijn bijdrage leveren en andere mensen vaccineren. Uiteindelijk heb ik naast mijn normale werk één dag geholpen bij de vaccinatiestraat. Ik had graag vaker geholpen, maar het was al snel niet meer nodig. Omdat er zoveel mensen meehielpen, verliep dat werk voorspoedig. Ik zou het morgen zo weer doen.’ Dat geluid hoorde Monique ook van de andere collega’s die meehielpen. ‘Het past bij het gevoel van iets kunnen doen in een tijd dat je de controle kwijt lijkt te zijn.’
‘Ik kreeg heel veel aanmeldingen van medewerkers die in hun eigen tijd wilden helpen in de vaccinatiestraat.'
Monique Witte-Frinks, verantwoordelijk voor de personeelsplanning van de vaccinatiestraat
Lessen voor de toekomst
Ondanks dat ze bij GGZ NHN al goed wisten hoe ze voor hun medewerkers moesten zorgen, zijn er toch enkele belangrijke lessen voor de toekomst. Monique: ‘Ik ben mij meer bewust geworden van hoe het onderhouden van een goede band met je collega’s van meerwaarde kan zijn. Dat heeft mij erg geholpen bij het maken van de roosters. Collega’s zijn dan flexibeler en sneller geneigd om te helpen als je ze belt.’ Coby vult aan: ‘We zien nu medewerkers terugkomen met langdurige coronaklachten. Hoe kunnen we hun terugkeer zo goed mogelijk begeleiden? Zorg op maat bieden, blijft ook na deze crisis belangrijk om ze zo goed en gezond mogelijk te laten werken.’ Paul bekijkt het meer van de praktische kant: ‘Ik let nu nog steeds goed op hygiëne. Ik was nog altijd mijn handen vaker dan voor corona. Ook heb ik gezien hoe ontzettend belangrijk het is dat we als collega’s solidair met elkaar omgaan en op elkaar blijven letten. Dat mag niet verdwijnen.‘ Hij haalt opgelucht adem. ‘Wat is er onder ons personeel weinig gebeurd, terwijl er zoveel had kunnen gebeuren.’
Over GGZ Noord-Holland-Noord
GGZ NHN is specialist in de geestelijke gezondheidszorg bij ernstige psychiatrische klachten en heeft 2.200 mensen in dienst. Al voor de coronatijd had de organisatie veel oog voor het welzijn van het personeel. En tijdens de crisis startte de organisatie diverse succesvolle initiatieven, zoals de tweewekelijkse brief van de Raad van Bestuur, de digitale huiskamer, een test- en vaccinatiestraat en een cohortafdeling voor cliënten met corona. Deze afdeling heeft GGZ NHN uiteindelijk slechts drie weken hoeven te gebruiken.
IZZ meet zorggebruik
In 2020 gebruikten zorgmedewerkers voor het eerst in vijf jaar minder fysiotherapie en psychische zorg, blijkt uit onze monitor Gezond werken in de zorg. Dat lijkt goed nieuws, maar is het niet, want collega’s zijn meer ziek.
