Vrije dag? Zet de groeps-app op stil (en meer tips)
Ben je altijd bereikbaar voor collega’s op je vrije dag? We hielden samen met de Universiteit Utrecht een peiling onder 300 zorgmedewerkers van het IZZ Ledenpanel over digitale bereikbaarheid. En wat bleek: zorgmedewerkers die deze ‘digidruk’ ervaren, kunnen het werk slechter los laten, ervaren meer uitputting en denken meer na over vertrek.
Er is nog weinig bekend over de effecten van digitale druk onder zorgmedewerkers", vertelt Henrico van Roekel, promovendus bij de Universiteit Utrecht. "Wij wilden graag weten in hoeverre zorgmedewerkers deze druk ervaren en hoe dat samenhangt met hun welzijn. Ook waren we benieuwd of digidruk groter is bij medewerkers die met dienstroosters werken: dienstroosters zijn vaak een reden om buiten werktijd met collega’s te appen of mailen.”
Wat is digidruk?
Digidruk is de drang om te meteen te reageren op digitale berichten als e-mail en Whatsapp. In ons onderzoek zien we een relatie van digidruk met meer emotionele uitputting en het minder goed kunnen loslaten van werk Ook is er een verband met het willen zoeken naar een andere baan. Medewerkers die werken volgens een dienstrooster ervaren de meeste digidruk in de vrije tijd.
Dit zijn de cijfers:
| geen of weinig werkgerelateerde digitale druk | (zeer) hoge werkgerelateerde digitale druk | |
|---|---|---|
| % medewerkers dat mentaal uitgeput is | 16% | 38% |
| % medewerkers dat het werk slecht kan loslaten | 13% | 47% |
| % medewerkers dat van plan is om werk bij een andere zorgorganisatie te zoeken | 10% | 25% |
De manier waarop er in een organisatie om wordt gegaan met digitale communicatiemiddelen (het teleklimaat) hangt positief samen met de ervaren digidruk in de vrije tijd van medewerkers. Medewerkers ervaren veel digidruk als zij bijvoorbeeld veel werkgerelateerde berichten krijgen in de vrije tijd of als er geen heldere afspraken zijn over hoe en wanneer er met elkaar wordt gecommuniceerd. Irene van der Fels, onderzoeker bij Stichting IZZ: “Zorgmedewerkers moeten niet altijd ‘aan’ staan. Het is belangrijk dat zij hun werk buiten werktijden kunnen loslaten. En het mooie is dat organisaties en medewerkers hier invloed op hebben als je goede afspraken maakt met elkaar.”
En dit kun je doen om de digidruk te verminderen:
Als team:
Maak concrete afspraken over de gedragsregels waaraan jullie je houden. In ons onderzoek waarderen zorgmedewerkers deze gedragsregels het hoogst:
- ‘Opgelost’ sturen als het roosterverzoek is opgelost, zodat anderen er niet meer over hoeven na te denken.
- Alleen reageren op berichten als je kunt bijdragen aan de oplossing, zodat je niet heel veel berichten krijgt die niet bijdragen aan de oplossing.
- De drempel laaghouden om in en uit de whatsapp groep te stappen als je bijvoorbeeld op vakantie bent.
- Met elkaar afspreken dat het aangeven van grenzen oké is dat je nee kunt en mag zeggen tegen een dienst (collega’s en organisatie).
Als leidinggevende:
- Geef het goede voorbeeld (stuur geen berichten buiten werktijd) en stimuleer je medewerkers hetzelfde te doen.
Als management/directie:
- Benadruk dat medewerkers niet altijd online hoeven te zijn en zorg dat er duidelijke afspraken zijn over digitale communicatie.