De psychologie van een gelukkig leven: 7 praktische tips voor zorgprofessionals

Toegepast psycholoog Merijn Ruis deelde tijdens zijn webinar ‘De psychologie van een gelukkig leven’ zeven praktische tips die je helpen om je op te laden, verbinding te voelen en met meer energie en plezier je werk in de zorg te doen. Hoewel het webinar niet meer terug te kijken is, hebben wij de zeven tips voor je op een rij gezet. Ze zijn niet alleen nuttig voor je werk, maar kunnen ook bijdragen aan een gelukkiger en evenwichtiger leven.
 

Tip 1: What went well? Kijk naar wat er wél goed gaat

We hebben allemaal de neiging om te focussen op wat er misgaat of niet goed genoeg is. Ons brein is van nature geneigd om problemen te identificeren en op te lossen. Maar wat als je je in plaats daarvan richt op de dingen die goed gaan? Psychologen deden onderzoek waarbij ze twee groepen vroegen om dagelijks iets op te schrijven: de ene groep noteerde wat ze die dag hadden gedaan, de andere drie dingen waarvoor ze dankbaar waren. Het resultaat? De dankbare groep bleek gelukkiger en bezocht minder vaak de huisarts.

Praktische tip: Probeer elke dag drie dingen op te schrijven waar je dankbaar voor bent, hoe klein ze ook mogen lijken. Dit simpele ritueel helpt je om het positieve in je dag te zien, zelfs als de rest niet altijd meewerkt.
 

Tip 2: Geluk zit niet in spullen of bezit

Wat gebeurt er als je de loterij wint? In het begin voel je je opgetogen, maar na verloop van tijd daalt dat geluksgevoel. Dit komt omdat we snel wennen aan nieuwe dingen, een fenomeen dat we het ‘bubbelbad moment’ noemen. Hoe vaak heb je het idee dat iets waar je naar uitkijkt, zoals een ontspannen bad, na een paar minuten alweer voorbij is?

Wat maakt ons dan wel gelukkig? Wist je dat er meer dan 76 wetenschappelijk bewezen voordelen zijn van even ademhalen? Het zorgt ervoor dat je minder piekert, makkelijker in slaap valt en minder stress ervaart.

Praktische tip: Sluit dagelijks even je ogen en adem diep in en uit. Het klinkt simpel, maar ademhalingsoefeningen kunnen wonderen doen voor je mentale welzijn.
 

Tip 3: Leef trouw aan jezelf

Aan het einde van hun leven hebben veel mensen spijt van het feit dat ze hun leven niet hebben geleefd zoals zij het wilden, maar volgens de verwachtingen van anderen. Ze zeggen vaak: “Ik wou dat ik een leven had geleid dat trouw was aan mijzelf.”

Geluk is voor een groot deel maakbaar, maar om het te bereiken, moet je wel in lijn zijn met je eigen waarden en verlangens. Dit betekent niet altijd dat je grote veranderingen moet maken, maar wel dat je jezelf toestaat om keuzes te maken die echt bij je passen.

Praktische tip: Sta jezelf toe om keuzes te maken die goed voelen voor jou, ook al zijn ze niet altijd wat anderen van je verwachten.
 

Tip 4: Focus je vooral op datgene waar je controle over hebt

In een wereld die voortdurend verandert en vol onzekerheden zit, kan het gemakkelijk zijn om je overweldigd te voelen door alles wat buiten je controle ligt. Toch is het belangrijk om te beseffen dat we vaak veel meer controle hebben over onze eigen reacties en keuzes dan we denken. Het geheim van het behouden van rust en veerkracht ligt in het focussen op datgene waar je wél invloed op hebt.

Wanneer je te veel energie steekt in zaken die je niet kunt beheersen, zoals de acties van anderen, externe omstandigheden of de toekomst, ontstaat er vaak een gevoel van machteloosheid. Dit kan leiden tot verhoogde stress, angst en frustratie. Het is belangrijk om deze zaken los te laten en je aandacht te richten op het moment zelf en op wat je direct kunt beïnvloeden.

Praktische tip: Identificeer de dingen waar je daadwerkelijk controle over hebt, en richt je daarop. 
 

Tip 5: Slijp je hakbijl

"Slijp je hakbijl" komt oorspronkelijk van een bekende uitspraak van de Amerikaanse president Abraham Lincoln: "Als ik acht uur had om een boom om te hakken, zou ik de eerste zes uur besteden aan het slijpen van mijn bijl."

Oftewel: je moet niet alleen maar hard werken, maar ook slim en goed voorbereid. Het gaat erom dat je jezelf of je middelen 'slijpt'. Met andere woorden, dat je tijd en energie steekt in het verbeteren van je vaardigheden, kennis, gezondheid en mentale toestand, zodat je effectiever en efficiënter kunt zijn wanneer je daadwerkelijk aan het werk gaat.

Slijp je hakbijl betekent dat je jezelf voorbereidt op de uitdagingen die je tegemoetkomt door tijd te besteden aan het verbeteren van je eigen capaciteiten, zodat je doelen makkelijker en effectiever kunt bereiken. Het is een oproep om niet alleen maar door te werken, maar ook om goed voor jezelf te zorgen en te investeren in je eigen groei en welzijn.

Praktische tip: neem tijd voor persoonlijke groei, bijvoorbeeld door te leren of jezelf te verbeteren. Neem zelfzorg serieus, zowel fysiek als mentaal en bouw rust en reflectie in. Want soms is het nodig om even een stap terug te nemen en daarna sterker vooruit te kunnen.
 

Tip 6: Maak vaker een praatje

We kunnen allemaal wel eens het gevoel hebben dat we na een lange werkdag liever alleen willen zijn. Toch blijkt uit onderzoek dat een kort praatje met iemand – zelfs met een onbekende – je humeur aanzienlijk kan verbeteren. Het hoeft niet lang te duren, maar het gevoel van verbinding kan een grote impact hebben op je welzijn.

Praktische tip: Vraag een collega of een vreemde hoe hun dag was. Je zult merken dat zo’n klein gebaar vaak al genoeg is om je eigen stemming te verbeteren.
 

Tip 7: The helper’s high

Er is iets bijzonder krachtigs aan het helpen van anderen. Het geeft niet alleen de ander een goed gevoel, maar het kan ook je eigen geluk verhogen. Dit wordt de “helper’s high” genoemd. Zelfs kleine gebaren, zoals het geven van een compliment of het stellen van een vraag, kunnen je humeur positief beïnvloeden.

Praktische tip: Geef dagelijks een compliment, of het nu aan een collega, een patiënt of zelfs een onbekende is. Het helpt niet alleen de ander, maar versterkt ook jouw gevoel van voldoening.