Wist je dat een goede nachtrust voor een groot deel in je darmen begint? En dat je daar zelf wat aan kunt doen. Goed om te weten, zeker voor zorgmedewerkers. Want als je in de zorg werkt kun je meer slaapproblemen ontwikkelen. Helemaal als je onregelmatige diensten draait.
De verbinding tussen darmen en hersenen
Je hersenen bepalen wanneer je wakker bent en wanneer je slaapt, onder invloed van slaapdruk en je biologische klok. Maar wist je dat je darmen een hoofdrol spelen in de aanmaak van belangrijke slaaphormonen, zoals melatonine en serotonine? Sterker nog: je darmen produceren tot 400 keer meer melatonine dan je hersenen.
In je darmen zitten biljoenen bacteriën. Samen met gisten, schimmels en virussen vormen ze je microbioom. En als je met je voeding goed voor deze beestjes zorgt, heeft dat effect op je slaap. Want hoe diverser dat microbioom, hoe beter je nachtrust.
Hoe slaapt de gemiddelde zorgprofessional?
Uit IZZ-onderzoek blijkt dat het aantal zorgmedewerkers met slaapproblemen toeneemt. In 2021 gaf 33% aan slecht te slapen. In 2023 was dat al 46%. Ter vergelijking: gemiddeld kampt 20% van de Nederlandse werkenden met slaapproblemen. De impact van onregelmatige diensten, emotionele belasting en fysieke inspanning is dus voelbaar.
Wat beïnvloedt de gezondheid van je darmen?
Drie factoren bepalen in belangrijke mate de kwaliteit van je microbioom:
- Stress: beïnvloedt direct de balans van je darmflora.
- Leeftijd: naarmate je ouder wordt, neemt de diversiteit in je darmen af.
- Voeding: wat je eet, voedt óók je microbioom – positief of negatief.
Wil je weten hoe divers jouw darmflora is? Dan kun je een stoelgangonderzoek overwegen. Met de juiste voeding kun je je microbioom actief versterken en daarmee je nachtrust verbeteren.
Voeding die je slaapkwaliteit ondersteunt
Hieronder vind je drie voedingstips waarmee je je microbioom positief beïnvloedt:
-
1. Gefermenteerde producten
Deze bevatten natuurlijke probiotica die je darmflora versterken. Denk aan kefir, kimchi, zuurkool of yoghurt. Een klein lepeltje door je salade of smoothie kan al verschil maken.
-
2. Vezelrijk eten
Vezels stimuleren de productie van butyraat, een stofje dat ontstekingsremmend werkt, je darmwand gezond houdt én bijdraagt aan je energieniveau. Zeker tijdens onregelmatige diensten is dat een plus. Voorbeelden: prei, knoflook, rode ui, zoete aardappel, witlof, artisjokken, bonen, linzen. Let op: bonen en linzen zijn 's nachts zwaarder te verteren – minder geschikt tijdens een nachtdienst.
-
3. Resistent zetmeel
Dit type zetmeel voedt goede bacteriën in je darmen. Je vindt het onder andere in onrijpe bananen en afgekoelde aardappelen (bijvoorbeeld in een salade).
Your gut feeling
Onze darmen worden ons tweede brein genoemd omdat het weefsel van de darmen enorm veel gelijkenis heeft met het weefsel van onze hersenen. Je kent vast wel de uitdrukking 'your gut feeling', het onderbuikgevoel. Dat voorgevoel van iets wat we eigenlijk al weten, en dat onze hersenen zich dat pas later realiseren. Zo is er een permanente wisselwerking tussen deze twee breinen.
Maak het praktisch: kleine gewoontes, groot effect
Verandering begint klein. Koppel gezonde gewoontes aan iets dat je toch al doet. Bijvoorbeeld: bij het wassen van je handen ook een glas water drinken. Of als je thuiskomst na een nachtdienst, een bakje yoghurt met banaan eten.
Zo maak je gezond gedrag vanzelfsprekend.
Slaap slimmer met deze e-books
Lees gratis de Superslapen bundel van House of Sleep. Zeven overzichtelijke e-books boordevol praktische slaaptips helpen je direct aan meer rust, focus en energie zonder dat je een minuut langer in bed hoeft te liggen.
Slapen als een roos
Deze innovatieve slaapoplossing is ontwikkeld aan de TU Delft en helpt je beter slapen door je ademhaling op een rustgevend ritme te brengen. Ideaal bij slaapproblemen, piekergedachten of onregelmatige werktijden.
