Veel enthousiasme, snel teleurgesteld
Veel jonge zorgprofessionals starten vol enthousiasme aan hun loopbaan. Maar binnen enkele jaren verandert die energie regelmatig in frustratie door werkdruk, verantwoordelijkheid, beperkte begeleiding en een gebrek aan zeggenschap. 'Ze worden vaak direct in het diepe gegooid,' vertelt Irene. 'De verantwoordelijkheden zijn groot, terwijl de ruimte om vragen te stellen of steun te zoeken beperkt is. En als ze nieuwe ideeën aandragen, krijgen ze soms te horen: ‘Dat werkt hier niet’.'
Verontrustende cijfers
Uit de IZZ-monitor Gezond Werken in de Zorg (2024) blijkt dat 40% van de zorgmedewerkers onder de 35 jaar weleens overweegt om de sector te verlaten. Voor 10% is dat zelfs een concreet plan. Het psychisch zorggebruik onder jonge zorgmedewerkers is bovendien opvallend hoog: onder 26-jarigen steeg dit met 40% sinds 2020.
Herkenning, erkenning en actie
De aanpak Behoud jong zorgtalent ontstond na verdiepend vooronderzoek met interviews en focusgroepen. Irene: 'We zagen dat jongeren zich vaak niet gehoord voelen. Met deze aanpak bieden we ruimte om hun ervaringen en behoeften te delen op drie niveaus: met een persoonlijke buddy, met andere jongeren en met de bestuurder.' Die gespreksstructuur is gebaseerd op de wetenschappelijk onderbouwde InDialoog-methodiek van IZZ, en zorgt voor reflectie én concrete verandering.
Een gedeelde verantwoordelijkheid
Drie zorgorganisaties deden mee aan de pilot: Sint Jacob, De Zorgcirkel en GGZ Rivierduinen. Zij ontvingen subsidie van de fondsen A+O VVT en O&O GGZ. Voorafgaand aan de dialoogrondes werden buddy’s getraind in gesprekstechnieken, en werden ook gespreksleiders klaargestoomd om de dialogen met jongeren en bestuurders te begeleiden.
Wat levert het op?
De eerste resultaten zijn positief. Jongeren voelden zich gesteund door hun buddy’s en vonden herkenning bij elkaar. Ook hadden ze meer begrip voor collega’s van andere afdelingen én voor het perspectief van de bestuurder. 'Ze kregen meer inzicht in waarom bepaalde besluiten worden genomen,” zegt Irene. 'Dat zorgt voor verbinding én vertrouwen.'
Ook bestuurders ontdekten wat er écht leeft onder jonge medewerkers. 'Eén bestuurder gaf aan dat hij zich pas door deze gesprekken realiseerde wat jonge medewerkers belangrijk vinden. Die inzichten waren er anders waarschijnlijk niet gekomen.'
Structureel vervolg nodig
Volgens 60% van de deelnemers droeg de aanpak bij aan hun werkplezier. Maar liefst 93% wil doorgaan met de jongerendialoog. Bij Sint Jacob bleek het buddyprogramma zo waardevol dat het is voortgezet, ook na afloop van de pilot.
Lessen voor de toekomst
Irene ziet nog kansen voor verbetering. 'De gesprekken tussen jongeren en buddy’s waren nu breed opgezet. In een volgende ronde zou je per sessie één thema kunnen kiezen, zoals werkdruk of autonomie. Dat brengt meer focus en verdieping.'
Voor organisaties die mee willen doen
Wil je als organisatie aan de slag met het behoud van jonge medewerkers? Zorg dan voor breed draagvlak van werkvloer tot bestuur. 'Deze aanpak vraagt om betrokkenheid en inzet van iedereen,' benadrukt Irene. 'Een bestuurder moet echt willen luisteren én bereid zijn om met de feedback iets te doen. Dat kost tijd, maar levert ontzettend veel op: meer werkplezier, minder uitval en een sterkere verbinding met je jonge collega’s. En dat is precies waar de zorg nu behoefte aan heeft.'
