Jonge mensen die werken in de zorg ervaren een slechtere balans tussen energiegevers en energievreters dan hun leeftijdsgenoten in andere sectoren. Vooral bij fysiek en emotioneel intensief werk, zoals in de zorg, ligt het risico op emotionele uitputting aanzienlijk hoger. Dat blijkt uit recent onderzoek van Van Veen, Schelvis, Hoekstra e.a. (2023).
Deze bevinding onderstreept het belang van gerichte aandacht voor jonge medewerkers. Wanneer zij vroeg in hun loopbaan mentale klachten ontwikkelen, kan dit langdurige gevolgen hebben voor hun inzetbaarheid en betrokkenheid. Een sterke start, in een werkomgeving die stimuleert en ondersteunt, is daarom van essentieel belang.
De risico’s voor jonge zorgmedewerkers
Starten met werken is op zichzelf geen bedreiging voor de mentale gezondheid. Dat wordt het pas als jonge medewerkers te maken krijgen met ongunstige werkkenmerken. In de zorgsector blijken deze risico’s aanzienlijk. Jonge zorgprofessionals geven aan dat ze minder autonomie ervaren, minder ondersteuning krijgen van collega’s of leidinggevenden, en tegelijkertijd worden geconfronteerd met hogere fysieke, emotionele en cognitieve werkdruk.
Dit zijn precies de factoren die volgens het Job Demands–Resources (JD-R) model bijdragen aan uitputting. Zonder de juiste buffers, zoals steun, erkenning en ontwikkelkansen, ligt uitval of vertrek op de loer.
Behoud Jong Zorgtalent: structureel werken aan verbetering
Stichting IZZ ondersteunt zorgorganisaties bij het creëren van gezonde werkplekken waarin jonge medewerkers kunnen groeien. Met het programma Behoud Jong Zorgtalent voeren zorgorganisaties samen met hun jonge medewerkers het gesprek over wat energie kost en wat energie geeft in het werk.
Op drie niveaus vindt er uitwisseling plaats:
- Individueel, via een buddy-systeem
- In groepsverband, via intervisie
- En organisatiebreed, via gesprekken met de bestuurder
Dit zorgt ervoor dat jonge zorgmedewerkers zich gehoord en erkend voelen. Ze vinden herkenning bij collega’s, durven hun stem te laten horen en ontwikkelen vertrouwen in de organisatie. Dit draagt niet alleen bij aan hun werkplezier, maar ook aan hun motivatie om te blijven.
Van inzichten naar actie
Het JD-R model toont aan hoe belangrijk het is om naast werkeisen ook actief te investeren in energiebronnen: autonomie, steun, ontwikkelmogelijkheden en een cultuur van waardering. Beide zijden van dit model beïnvloeden het welzijn, verzuim en verloop van medewerkers.
Tegelijkertijd wijst aanvullend onderzoek (Rugulies et al., 2023) erop dat interventies in organisaties nog te vaak gericht zijn op het individu of pas worden ingezet bij ziekte. Structurele aandacht voor de werkomgeving zelf blijft achter. Terwijl dáár juist de sleutel ligt voor duurzame verbetering.
Samen bouwen aan de toekomst van de zorg
De onderzoeken maken duidelijk: als we jonge zorgmedewerkers willen behouden, moeten we zorgen dat zij in een stimulerende en ondersteunende werkomgeving terechtkomen. Niet pas wanneer het misgaat, maar vanaf de eerste werkdag.
IZZ biedt hierin kennis, praktische handvatten en programma’s die zorgorganisaties helpen om hun jonge professionals met vertrouwen en vitaliteit te laten groeien binnen de sector. Samen werken we aan een zorg die aantrekkelijk blijft. Voor nu én voor de toekomst.
Referenties
Van Veen M, Schelvis RMC, Hoekstra T, et al. Work characteristics and emotional exhaustion among young workers: a latent class analysis. BMJ Open 2023;13:e074386. Doi:10.1136/bmjopen-2023-074386. https://bmjopen.bmj.com/content/13/10/e074386.
Rugulies R, Aust B, Greiner BA, Arensman E, Kawakami N, LaMontagne AD, Madsen IEH. Work-related causes of mental health conditions and interventions for their improvement in workplaces. The Lancet 402.10410 (2023): 1368-1381. Doi: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(23)00869-3.
Slaap slimmer met deze e-books
Lees gratis de Superslapen bundel van House of Sleep. Zeven overzichtelijke e-books boordevol praktische slaaptips helpen je direct aan meer rust, focus en energie zonder dat je een minuut langer in bed hoeft te liggen.
