Vermoeidheid, verzuim en vertrek uit de sector
De impact van slaapproblemen is groot. Zorgprofessionals met klinische slaapklachten zijn vaker lichamelijk en emotioneel uitgeput. Bijna de helft (46%) heeft in het afgelopen jaar verzuimd en ruim één op de tien (11,6%) overweegt zelfs de zorgsector te verlaten.
IZZ-onderzoeker Irene van der Fels: ‘Deze medewerkers zijn minder bevlogen, hebben een lager werkvermogen en geven vaker aan moeite te hebben met het herstel van werkbelasting. Slaapproblemen raken dus niet alleen de gezondheid van de medewerker, maar ook de inzetbaarheid in de organisatie.’
Zelfroosteren helpt bij het verbeteren van slaap
Een belangrijke bevinding uit het onderzoek is dat zorgmedewerkers die kunnen zelfroosteren minder vaak last hebben van slaapklachten. ‘Zelfroosteren geeft medewerkers meer regie over hun werktijden,’ licht Irene van der Fels toe. ‘Dat draagt bij aan een betere werk-privébalans en meer autonomie. Twee factoren die aantoonbaar helpen bij beter slapen. Voor organisaties betekent dit: ga het gesprek aan over roosters en kijk waar medewerkers ruimte kunnen krijgen om zelf invloed uit te oefenen.’
50-plussers vaker last van slaapproblemen.
Irma Leijten, slaapexpert bij HalloSlaap, benadrukt dat vooral oudere zorgprofessionals (50+) kwetsbaar zijn voor slaapklachten. ‘Vanaf je 45e verloopt herstel trager, en met toenemende werkdruk en onregelmatigheid wordt het moeilijker om goed te slapen. Bij vrouwen speelt de overgang een rol, bij mannen zien we vaker stress gerelateerde klachten. Het goede nieuws is: slaapgedrag is te trainen. Ontspanning, herstelmomenten, gezonde voeding en sociale verbinding dragen allemaal bij aan betere nachtrust.’
Werkgevers: blijf alert en kom in gesprek
Ondanks de ernst van het probleem, vraagt slechts 15 tot 20% van de zorgprofessionals met slaapproblemen daadwerkelijk om hulp. De rest probeert het zelf op te lossen of zoekt informatie online. ‘Dat is een gemiste kans,’ stelt Leijten. ‘Werkgevers hebben vaak wel de mogelijkheden om te helpen, maar missen het signaal. Daarom is het zo belangrijk om structureel aandacht te besteden aan slaap en herstel binnen teams. Niet alleen curatief, maar juist ook preventief.’
